De Memphisgroep – ook gekend als Memphis Milano – was een groep interieurontwerpers uit de jaren 1981-1987, opgericht door Ettore Sottsass. De groep verzette zich tegen de strakke functionele regels van het modernisme en hun ideeën zouden een belangrijk stempel drukken op de uitstraling van de jaren tachtig. De stijl is verbonden met het postmodernisme en haalde haar inspiratie uit de popart en de art deco.

De legende wil dat de naam van de beweging Memphis, afkomstig is van een lied van Bob Dylan: ‘Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again’. De plaat met dit nummer weerklonk vanop de draaitafel toen op een avond in de herfst van 1981 de plannen voor de nieuwe onderneming hun definitieve vorm kregen. Later werd de naam geroemd als zeer toepasselijk omdat hij verwees naar de oude hoofdstad van Egypte en ook naar de plaats van overlijden van Elvis Presley.

De Memphisgroep hun vernieuwende manier van werken daagde het mainstream design uit. Hun ontwerpen kenmerkten zich door de onlogische combinatie van geometrische vormen, felle kleuren en allerlei patronen. Daaruit kwamen producten voort zoals de Casablanca- en de Carltonkast. Dit laatste ontwerp staat symbool voor de denkwijze van ‘Memphis’. Deze veelkleurige boekenkast met open en schuine delen, voorzien van enkele laden, steunt op een solide voetstuk, heeft verder de vorm van een klassiek nachtkastje langs een bed, waaiert vervolgens uiteen als een boom en eindigt in een kubistisch vormgegeven kruin. Het geheel oogt meer als een sculptuur dan een functioneel opbergmeubel voor boeken.

De groep oogstte ieder jaar veel bewondering met haar ontwerpen op de Salone del Mobile, de designbeurs van Milaan. Maar een grote doorbraak bleef echter uit. Slechts één ontwerp, de First Chair van Michele de Lucchi uit 1983, werd in massaproductie genomen. Ondanks dat hun meubilair nauwelijks doordrong in de huizen had de beweging grote invloed op het ontwerp van televisiedecors, videoclips en op de look en feel van het rond dezelfde tijd opgerichte MTV. David Bowie en Karl Lagerfeld waren grote verzamelaars van het werk van de Memphisgroep.

Wie designliefhebbers een paar jaar geleden had gevraagd welke stroming nooit nog een comeback zou maken, kreeg steevast het antwoord ‘Memphis’. Toch wint de kleurrijke en bijzonder grafische stijl uit de jaren 80 vandaag weer aan belang. Gezien de tijdgeest is dat niet eens zo’n grote verrassing. Want na een ware revival van het eenvoudige, strakke modernisme is het logisch dat daar opnieuw een ietwat zotte stijl tegenover wordt geplaatst.